۲۴ مهر ۱۳۸۷

اتاقي از آن خود

"اتاقي از آن خود" از چند جهت كتابي ويژه است، نخست به دليل درهم ريزي ژانري كه در اين زمينه مي تواند نمونه اي عالي باشد: تركيبي از سخنراني، داستان، مانيفست و البته كتاب. سخنرانيي كه شكل داستاني دارد و در نهايت پس از يك سال به كتاب تبديل مي شود:
يكي از دختران دانشجوي كالج نيوهام كه در 26 اكتبر 1928 شنونده سخنراني خانم ويرجينياوولف بوده است مي نويسد:"خانم ويرجينياوولف به ديدن ما آمد و در تالار كالج درباره "زن و داستان" سخنراني كرد. دليل اينكه تعداد زنان رمان نويس تا كنون كم بوده به طور كلي ساختار خانه و خانواده بوده است: نوشتن در اتاق نشيمن آسان نبوده است..."
وولف خود درباره اين سخنراني مي نويسد:"با ملايمت به آنها گفتم كه شراب بنوشند و اتاقي از آن خود داشته باشند" اما چرا اتاقي از آن خود؟ در واقع اين يكي از مفاهيم كليدي كتاب است كه از يك سو با انديويدواليته و فرد گرايي غرب از سوي ديگر با جنبش هاي زنان و فمنيسم ارتباط برقرار مي كند او خود در اين باره و در ابتداي فصل نخست كتاب مي نويسد:
"اما ممكن است بگوييد ما از تو خواستيم درباره زن و داستان سخن بگويي اين چه ربطي دارد به اتاقي از آن خود؟ سعي مي كنم توضيح بدهم. وقتي از من خواستيد درباره زن و داستان سخن بگويم كنار رودخانه نشستم و به معني اين كلمات فكر كردم. معني اين كلمات مي تواند به عبارت ساده سخني چند درباره فني برني چند كلمه درباره جين آستين، تجليل از خواهران برونته و شرح مختصري درباره دوشيزه ميت فورد، اظهار نضر محترمانه اي درباره جرج اليوت و اشاره اي به خانم گسكل باشد و كار به پايان مي رسيد. اما در نگاه دوم، اين كلمات آن قدر ها هم ساده به نظر نمي آيد. عنوان زن و داستان شايد به معني ساختگي بودن اوست يا احتمال دارد شما آنها را با چنين معنايي به كار گرفته باشيد يا شايد به معني زن و داستاني است كه مي نويسد يا زن و داستاني كه درباره او نوشته شده است، و ياشايد هر سه اين معاني به نحو غريبي با هم تركيب شده اند و شما از من مي خواهيد كه آنها را اين گونه بررسي كنم... تنها كاري كه از من بر مي آمد اين بود كه عقيده خود را درباره نكته كوچكي ابراز كنم: زني كه مي خواهد داستان بنويسد بايد پول و اتاقي از آن خود داشته باشد."
تفاوت فمنيسم ناب با نوع وطني آن، درك فرهنگ پدرسالار انگليسي، نگاه زنانه در ادبيات. و بسياري چيزهاي ديگر از جمله زندگي خود وولف، فانتزي نويسي، قدرت داستان در مقابل سخنراني و انواع بيان، نياز يك نويسنده به چيزهايي ابتدايي از جمله اتاق، پول، خلوت و... نكاتي است كه در اين كتاب شور انگيز شما را به خود مشغول خواهد كرد.
اتاقي از آن خود – ويرجينياوولف – صفورا نوربخش – انتشارات نيلوفر

هیچ نظری موجود نیست: